Belirlenmiş koşullar altında doğruluğu bilinen bir referans ölçüm standardı veya ölçüm sistemini kullanarak doğruluğu aranan diğer bir standart veya test/ölçü aleti ya da sistemin doğruluğunun ölçülmesi , sapmalarının belirlenmesi ve rapor edilme işlemine kalibrasyon denir.
Kalibrasyonun Faydaları
• Firmada yapılan tüm ölçümlerin doğruluğu güvence altına alınır.
• Üretim kalitesi istenilen seviyeye yükseltilir.
• Üretim aşamalarında doğabilecek farklılıklar giderilir.
• Ürünlerin diğer firma ürünleri ile uyumlu olması sağlanır.
• Üretilen ürünün Uluslar arası standartlara uygunluğu sağlanır.
• Müşteriden haksız kazanç veya müşteriye haksız menfaat sağlanması önlenir.
• Rekabet imkanı artar.
• İleri teknoloji ile uyum sağlanır.
• Tüm insanlar alış/verişlerini gönül rahatlığı içinde yapabilirler.
• Hastalar da doğru teşhis ve tedavi imkanlarına kavuşurlar.
Toplumumuzda insanlar genel olarak cihazlarının yanlış ölçüm yapabileceklerini hep göz ardı etmektedir. Cihazların çalışır durumda olması yeterli görülür cihazların işlevlerinin yerine getirmemesi durumunda ise servisine gönderilip tamir ettirilmesi ile yetinilir, bırakın tamiri yapılmış cihazları, yeni cihazların bile kalibrasyon yapılması gerektiği bilinilmemektedir. Hatta tamir işlemi de kalibrasyon gibi algılanmaktadır. Kalibrasyon, belirlenmiş koşullar altında, doğruluğu bilinen bir ölçüm standardını veya sistemini kullanarak diğer test ve ölçüm aletinin doğruluğunun ölçülmesi, sapmalarının belirlenmesi ve doküman haline getirilmesi için kullanılan ölçümler dizisidir.
Kalibrasyon bilinci oluşmuş kurumlar, kalibrasyonun önemini iyi bildiklerinden ,hatalı ölçüm yapan bir cihazın teşhis sürecini olumsuz yönde etkilemesi sebebi ile sağlık gibi geri dönüşü zor olan bir sektörde nelere mal olacağını bildikleri için kalibrasyon yaptırma noktasında hassas davranmaktadır. Kalite çalışmalarına başlayan kurumlar, bu çalışmanın bir parçası olan kalibrasyon bilincini tüm kurum içerisinde oluşturmaktadır.
Öncelikle cihazların periyodik bakım süresi ve kalibrasyon süresi belirlenirken aletin kullanım sıklığı, kullanıldığı fiziki ortam, nem, rüzgar, sıcaklık, toz, cihazda oluşan hasar, kullanıcının cihaza bakım titizliği kullanıcı sayısı bu süreyi etkiler. Günümüzün gelişen dünya dinamiği ürün hizmet ve rekabet edebilir bir kalite seviyesini yakalamak kurumların devamlılığını sağlaması adına hayati önem taşımaktadır. Hizmette hatalı ölçümlerin maliyeti kalibrasyon maliyetlerine oranlanınca daha yüksektir ve hizmet kalitesini de etkiler.
Ölçüm güvenirliğinin sağlandığı sağlık hizmetlerinde; hastalıklara ait teşhislerin doğru kararlaştırılması, bunun sonucunda uygulanacak tedavilerinde en iyi neticeyi vermesi sağlanır. Kritik noktalarda karar verebilmek ve limit aşımlarını belirlemek için kullandığımız ölçüm cihazlarının doğruluğundan emin olmak adına kalibrasyona ihtiyaç duyulmaktadır.
Sonuç olarak her ne tipte olursa olsun tüm ölçüm cihazları belli periyotlarla kalibrasyona gönderilmeli, tespit edilen sapma ve belirsizliklerine dikkat edilerek kullanılmalıdır. Bu hem üretim maliyetlerini düşürmek hem de ürün kalitesini arttırmak için gereklidir.
